نشان 41

در اساسنامه‏‌ی شورای بین‌المللی موزه‌ها زیر نظر یونسکو می‌خوانیم: «موزه مؤسسه‌ای ا‌ست دائمی و بدون هدف مادی که درهای آن به روی همگان باز است و در خدمت جامعه و پیشرفت آن فعالیت می‌کند. هدف موزه‌ها، پژوهش در آثار و شواهد به‌جای‌مانده‏‌ی انسان و محیط زیست او، گردآوری آثار، حفظ آنها، بهره‌وری معنوی از آن و ایجاد ارتباط بین این آثار و در نهایت، به نمایش گذاردن آنها به‌منظور بررسی و پژوهش است.» کلمه‌ی «موزه» برگرفته از ریشه‏‌ی لاتین است و به مکانی در یونان باستان گفته می‌شود که به میوزها یعنی الهه‌های ادبیات، هنر و دانش تعلق داشته است... > بیشتر

طراحی گرافیک محیطی همچون دیگر گونه‌های طراحی با سیر تاریخ و دستاوردهای تمدن نظیر نشانه، خط، چاپ، ساخت ابزار و ارتقای محیط مصنوع پیوند دارد. بنابراین، توجه به آن به‌عنوان پدیده‌ای فرهنگی با هدف حفظ و ثبت تاریخ طراحی، امری بدیهی است. جستار حاضر با هدف گسترش مطالعات بصری و پیش‌کشیدن مباحثی درباره‌ی طراحی محیطی و مناسبات آن با موزه، به این موضوع می‌پردازد. وضعیت فعلی در حفاظت و نگهداری طراحی گرافیک محیطی پس از ورود اثر طراحی گرافیک به جامعه و طی‌شدن زمان کارکرد پیام‌رسانی آن، زمان برجای‌ماندن اثر به این معنا که حداقل نسخه‌ای از آن در آرشیوهای خصوصی، مجموعه‌ها، موزه‌ها و غیره نگهداری شود، موضوعی است که به عوامل مختلفی مرتبط است. بسیاری از آثار ... > بیشتر

هما دلورای دو سال پس از انقلاب ۱۳۵۷ در ایران که آغاز دوره‌ای کاملاً متفاوت در تاریخ و فرهنگ ایران است، چشم به جهان گشود. سیاست‌های دولت جدید در تضاد آشکار با سیاست‌های دولت گذشته بود و بسیاری از ایرانیان به یادگیری ضوابط رفتاری شخصی و همگانی جدید پرداختند. از نظر تاریخی و فرهنگی، ایرانیان همواره درشرایطی دوگانه قرار داشته‌اند (یا پیروز بوده‌اند و یا شکست‌خورده، یا سنتی بوده‌اند و یا مدرن) و برای کنار آمدن با این شرایط متضاد به‌طور پیوسته در حال کشمکش فردی و اجتماعی بوده‌اند. همان گونه که نویسنده‌ی ایرانی گلی ترقی در زندگی شخصی خود در ایران به درستی مشاهده می‌کند و می‌گوید، هر ایرانی به طور کلی «در دو جهان متضاد ولی در کنار هم زندگی می‌کند، د... > بیشتر

اندیشه‏‌ی تشکیل موزه‌‏ی گرافیک در ایران، در سال 1377 و همزمان با تأسیس انجمن طراحان گرافیک ایران شکل گرفت. کمیته‌‏ی موزه‌‏ی گرافیک این انجمن فعالیت‌اش را در سال 1379 آغاز کرده و طی 17 سال گذشته در سه بخش اصلی (گفت‌و‌گو با پیشگامان و دریافت آثار، مرمت و نگهداری، تحقیق و بانک الکترونیک)، به جمع‌آوری آثار، پژوهش، و ترمیم آثار تاریخی پرداخته است. این آثار در سال‌های پیش از تأسیس موزه با نام «گنجینه‏‌ی بی‌مکان»، در اتاقی کوچک نگهداری می‌شد. سرانجام موزه‏‌ی گرافیک ایران با هدف حفظ، پژوهش و نمایش میراث طراحی گرافیک، در تاریخ بیست‌و‌هشتم دی ماه 1393 در عمارت تاریخی «ارباب هُرمز» مربوط به دوره‌‏ی قاجار در تهران تاسیس شد و این گنجینه‏‌ی ارزشمند به این... > بیشتر

قرن‌هاست که موزه‌ها مقصد کسانی هستند که به دنبال منبع الهام یا دانش مشترک می‌گردند یا صرفاً می‌خواهند با کسانی که دوست‌شان دارند خاطره بسازند. با وجود بیش از سی‌وپنج هزار موزه در ایالات متحده (به گفته‌ی مؤسسه‌ی خدمات موزه‌ای و کتابخانه‌ای)، امروزه ما می‌توانیم بگردیم و مؤسساتی را پیدا کنیم که دقیقاً با سلیقه‌ی شخصی، کنجکاوی و اشتیاق ذاتی یا حوزه‌ی مطالعات تخصصی‌مان مطابقت دارند؛ تنها شیکاگو دارای ده‌ها موزه در زمینه‌ی هنرهای معاصر، ارتباطات رادیویی و تلویزیونی یا حتی علم جراحی است. احتمالش هست که جایی در دنیا موزه‌ای باشد دقیقاً مختص حفظ و مطالعه‌ی چیزی که شما در جست‌وجویش هستید. یافتن آن موزه و سفر کردن به آن داستان دیگری است.... > بیشتر

مجموعه‌ای از اشیای ایرانی ــ دستبندی برنزی از لرستان (۲۰۰۰ - ۱۰۰۰پ.م.)، کاسه‌ی سفالی لعاب‌دار از کاشان (قرن‌های ۱۴ - ۱۳م.)، پارچه‌ی ابریشمی زربافت با طرح لیلی و مجنون (قرن‌های ۱۷ - ۱۶م.)، کلیشه‌ی چوبی چاپ (قرن‌های ۱۸ - ۱۷م.) و پوسترهای معاصر با طراحی هما دلورای۳ بخشی از مجموعه‌ی موزه‌ی دیزاین کوپر هیویت، اسمیتسونین هستند. این موزه اشیای بسیار زیادی را از نقاط مختلف جهان به‌نمایش می گذارد که بیشتر اوقات داستان‌های آنها در نمایشگاه‌های موضوعی برای بازدید همگانی بازگو می‌شوند. موزه‌ی دیزاین کوپر هیویت، اسمیتسونین در سال ۱۸۹۶ در شهر نیویورک تاسیس شد. این موزه در نمایش طراحی تاریخی و معاصر تخصص دارد و... > بیشتر

آشنایی من با موزه‌ی دیزاین زوریخ و مجموعه‌ی پوستر آن به چهارده سال پیش یعنی سال ۱۳۸۲ برمی‌گردد که به سوئیس سفر کرده بودم. در آن زمان فلیکس اِشتودینکا ـ که در هشتمین دوسالانه‌ی جهانی پوستر تهران نیز حضور داشت ـ کیوریتور مجموعه بود. اِشتودینکا درِ گنجینه‌ی مجموعه‌ی پوستر را به روی ما باز کرد و ما را با دنیایی بی‌نظیر از پوسترهای بیش از یک قرن پیش آشنا ساخت. او نسخه‌هایی از پوسترهای تولوز دو لوترک، کاساندر، لیستیزکی و حتی ولادیمیر مایاکوفسکی و … را به ما نشان داد. در این زمان نمایشگاهی نیز از آثار اِشتفان زاگمایستر در موزه‌ی دیزاین زوریخ برپا بود که به دیدن آن هم رفتم. تعدادی از پوسترهای سیاسی چپ از دوران کودتای ۲۸ مرداد ۱۳۳۲ و پوسترهای دوران ا... > بیشتر

نام نمایشگاه وانزِن بود و بازدید کنندگان را در مسیر غرفه‌‏های متفاوت با مضمون فرهنگی ـ بصری هدایت می‌‏‏کرد و برخی از اوهام و اغفال‌گرایی‌هایِ رسانه‏‌های امروز را افشا می‏‌کرد. موضوعاتی مانند: «چگونه ترفندهای متنی و تصویری مانند سابوِرتایزِرها، اِسپین دکترها و نورُمارکِتیِرها را کشف کنید؟ مغز شما چگونه شما را فریب می‌‏دهد؟ به عبارت دیگر، چگونه جهان پیرامون را با تصاویر خود بسازید و همچنین به شما کمک می‌کرد تا تصاویر را با زاویه‌ی دید متفاوتی ببینید. این نمایشگاه در موزه‏ی مُتی، محلی شناخته‏‌شده به عنوان موزه‌‏ی فرهنگ تصویری، در بُش اِسترات در شهر برادا برگزار شد. ... > بیشتر

رویال کالج هنر در لندن قدیمی‌ترین دانشگاه هنر دنیا در مقطع فوق‌لیسانس و دکتری است. شكل‌گيری آرشیو این دانشگاه هم مربوط به اولین سال‌های تأسیس آن است. طراحی گرافیک یکی از رشته‌هایی‌ است که از سال ۱۹۴۸ در موزه‌ی ویکتوریا و آلبرت توسط ریچارد گایات شروع شد. از آن زمان تا سال ۲۰۱۴ کتاب‌ها، مجلات، پوسترها و دیگر تولیدات دانشجویان گرافیک به‌طور گسترده در دانشکده‌های مختلف نگهداری می‌شده است. این آرشیو برای اولین بار در سال ۲۰۱۴ به مناسبت نمایشگاهی برای یادبود ۶۵ سالگی طراحی گرافیک دانشگاه و انتشار کتابی با همین موضوع در یک جا جمع‌آوری شد. این نمایشگاه پس از آن در برزیل (۲۰۱۵) و دبی (۲۰۱۷) نیز برپا شد. اما برگزاری نمایشگاه نباید تنها هدف وجود یک آرش... > بیشتر

نظریه‌پرداز ارتباطات کانادایی، مارشال مک‌لوهان، که معتقد بود تغییر در فناوری‌های ارتباطی نقش عمده‌ای در تحول زندگی اجتماعات انسانی ایفا می‌کند، در سال ۱۹۶۷ اظهار کرد که «شهر دیگر چیزی نیست به جز شبحی فرهنگی برای توریست‌ها.» او شهرها را «دهکده‌های جهانی» می‌دانست. موزه‌ها نهادهایی هستند که شواهد قطعی نوع بشر و محیط پیرامونش را به منظور آموزش، مطالعه و لذت زیبایی‌شناسانه‌ی انسانی گردآوری و حفاظت می‌کنند، مورد پژوهش قرار می‌دهند، منتقل می‌کنند و نمایش می‌دهند. از آنجا که این نهادها ماهیتی غیرانتفاعی دارند به روی عموم باز هستند و به توسعه‌ی جوامع خدمت می‌کنند. آنها در مقیاسی که روزبه‌روز گسترده‌تر می‌شود،... > بیشتر

تا سال‌های اخیر، مسکو احتمالاً تنها شهر مهمی بود که موزه‌ای مختص دیزاین نداشت. این مسأله در سال ۲۰۱۲، هنگامی که موزه‌ی دیزاین مسکو درهایش را به روی خیل مشتاقان گشود به طور کلی تغییر کرد. واقعیت بخشیدن به این موزه سفری بلندپروازانه و پرثمر بود. تا مدت‌ها، بنیانگذاران این موزه شاهد خلاء بسیار بزرگی در حیات فرهنگی کشورشان بودند. کشوری با موزه‌هایی همتراز با لوور و پرادا که جایی برای بزرگداشت آثار استادان دیزاین روس نداشت. برای پُر کردن این شکاف، گروهی از جوانان به مدیریت یکی از گردانندگان کنونی موزه‌ی دیزاین مسکو، الکساندرا سانکووا، برای خود وظیفه‌ای تعریف کردند؛ تأسیس موزه‌ی دیزاین در مسکو.... > بیشتر

در تمام سال‌های نا‌موجودیت موزه‌ی گرافیک ایران، بسیاری از بنیادها و موسسات و افراد، بنا به ضرورت شغلی و معیارهای خود به گردآوری و نگهداری آثار و اسناد طراحی گرافیک ایران پرداخته‌اند که کنار هم قرارگرفتن این آرشیوها در چشم‌اندازی نمادین و ایده‌آل، مجمع‌الجزایر موزه‌های طراحی گرافیک ایران را می‌سازد. ممکن است بسیاری دیگر از آرشیوها نیز قابلیت این خوانش را داشته باشند اما در این مجال به ذکر چند نمونه اساسی بسنده شده است. موزه‌های امروزی پدیده‌هایی ناشی از دیدگاه روشنگری قرن هجدهمی هستند که قطعات پر اهمیت تاریخی را از دسترس خواص در معرض دید و دسترس عموم قرار داد.... > بیشتر