نشان، نشریه‌ی طراحی گرافیک ایران

عضو شبکه‌ی رسانه‌ای بین‌المللی دیزاین (آی .دی.ام.ان) ایکوگرادا

فارسی | English

نشان 28

تابستان 1391

ویژه‌ی گوناگونی طراحی گرافیک

با مطالبی از پگاه احمدی، پابلو برگر، ماتیو تردیچ، ریک پوینر، وانینا پینتر، بهروز حریری، ابراهیم حقیقی، بهراد جوانبخت، اُولگا سورینا، کامبیز شافعی، ستاره شمعدانی، مجید عباسی، مجید کاشانی، مارسین گشیسکی، علیرضا مصطفی‌زاده و ینس مولر

این جهانِ گرد و کوچک

ابراهیم حقیقی

اگر دیروز تقسیم‌بندیِ جغرافیایی و فلسفی و فرهنگیِ جهانِ مسطح به شرق و غرب و میانه نام‌گذاری شده بود و تأثیر و تأثر و ارتباطِ آن پهنه‌های تقسیم شده، کند و آرام و در طول سالیانِ دراز انجام می‌گرفت، امروز، جهان، کلِ یک‌پارچه‌ی کروی شکلِ کوچکی است در گردش منظومه‌ی خورشیدی که هر روز می‌توانیم آن را از بسیار دور هم تماشا کنیم و از چگونگی گردش ابرها، هوا را بسنجیم و برنامه‌ی سفرهایمان را تنظیم کنیم و دیگر از باد و طوفان و ارواح و خدایان مسلط بر آن‌ها نهراسیم. اگر دیروز، جهان‌بینی‌های مسلط و تنگ‌‌نظر در تقسیمات اندک‌شمارِ زمین سعی بر تسلط و زورمداریِ غارتگرانه داشتند، امروز به ناگزیر در پیمودن راه پیوندهای فرهنگی... > بیشتر

سلطه‌ی طراحی گرافيک

ريک پوينور

سال‌ها پیش، من هم همان كاری را كردم كه والدين بچه‌های 10 ساله می‌كنند، سر زدن به چند مدرسه. از دهه‌ی 1970 كه خودم محصل بودم تا آن موقع به هيچ مدرسه‌ای پا نگذاشته بودم و اين بار چيزی در اين ساختمان‌ها مرا شگفت‌زده كرد. از مدرسه ، خاطره‌ی مكانی در ذهنم مانده بود بدون تصوير، با ديوارهايی برهنه. در آن زمان، تأكيد كلاً بر واژگان بود. بايد درس تاريخ را بدون ديدن هيچ عكسی می‌خوانديم. اما در مدارسی كه هم‌اكنون می‌ديدم، ديوارها پوشيده بود از کار‌های کلاسی مركب از واژگان و تصاوير، با تايپ‌فيس‌های فانتزی. كل اینها هم بر روی كاغذهای رنگی سوار شده بود. در برخی راهرو‌ها تصور می‌كردم از دالانی سه‌بعدی... > بیشتر

طراح معاصر ایرانی

تراکتوری در پارکینگ

بهراد جوانبخت

امیرعلی قاسمی. شاید اولین چیزی که با شنیدن نام او به ذهن متبادر می‌شود واژه‌ی شلوغ باشد. کسانی‌که او را از نزدیک می‌شناسند، می‌دانند چه می‌گویم؛ کلاً آدم پر‌جنب و جوشی است و معمولاً ماهیانه در چندین نمایشگاه کوچک و بزرگ، حضور دارد که به نحوی در برگزاری آنها دخیل است. حالا یا خودش برگزار‌کننده و متولی بوده، یا دست کم اثری از او به نمایش در می‌آید. از آن آدم‌های به‌روز است و این‌گونه به‌نظر می‌رسد که تقریباً به گذشته، کاری ندارد.  تصویر همیشگی او را با پای پیاده و چند کوله پشتی یا کیف، دوربین و گجت‌های گوناگون که از سر و کولش آویزان است در ذهن دارم. سنگینی وسایلی که حمل می‌کند از خمیدگی او... > بیشتر

پروژه - 1

همای سعادت؛ نگاهی به آثار طراحی گرافیک هُما دلورای

علیرضا مصطفی‌زاده ابراهیمی

یک پرسشِ بزرگْ پیشِ روی جوان روشنفکر ایرانی امروز است؛ پرسشی که او را هر لحظه و در هر گام همراهی می‌کند و آنگاه که هنر نیز به‌عنوان دغدغه‌ای دیگر به آن افزوده می‌شود، ابعادی گسترده‌تر می‌یابد و پیچیده‌تر می‌شود. روشنفکر هنرمند در مسیر یافتن پاسخ، به عبور از دهلیزهای تاریک هزارتویی پرپیچ‌وخم ناگزیر است. پرسش این است: «هویت من چیست؟» پاسخ را باید آیا در پیشینه و تاریخ چندهزار ساله‌مان -که هر چند صباحی او را به گرامی‌داشتنش وامی‌دارند و صلابت ستون‌های تخت جمشیدی و عظمت و جلال پادشاهانش را به رخش می‌کشند و او را وامی‌دارند به آنها افتخار کند - جست‌و‌جو کرد یا در حافظه‌ی گوشی‌های... > بیشتر

پروژه ـ 2

زمان، فضا، زمان؛ پوسترهای پویا احمدی برای انجمن فیلم‌های تجربی

کامبیز شافعی

انجمن فیلم‌های تجربی مجموعه‌ای است که فیلم‌هایی کم‌هزینه و مستقل تولید می‌کند. این انجمن در سال 1379 در تهران پایه‌گذاری شده و در حال حاضر در شهر دوبلین ایرلند به فعالیت می‌پردازد. انجمن فیلم‌های تجربی از اعضای ایرانی و غیر ایرانی تشکیل شده و در میان آنها می‌توان نام‌هایی چون دین کاوانا، یان کلاوادشر، محمد نیک‌دل و روزبه رشیدی ـ که پایه‌گذار انجمن نیز هست ـ را دید.  جدا از بحث سینما و فیلم‌های تجربی، چیزی که فعالیت‌های این انجمن را متمایز می‌کند، پوسترهایی است که مردم را به تماشای این فیلم‌ها دعوت می‌کنند. این پوسترها توسط پویا احمدی که خود نیز یکی از اعضای این انجمن... > بیشتر

طراحی امروز - 1

اینجا استوديوی طراحی اولا اولا است.

پابلو برگر

انسان می‌تواند فقط با استفاده از 8 نُت موسيقی رشته‌ای نامحدود از صدا و ريتم ايجاد كند. اين همان كار خارق‌العاده‌ای است كه استوديوی اولا اولا، واقع در مكزيكوسيتی، انجام می‌دهد، جايی كه استعاره‌ی موسيقايی فراوان يافت می‌شود. اين استوديو 16 سال پيش توسط خاوير «چا» راميرس و كيكه اويرويدس افتتاح شد و در حال حاضر، هدايت آن را چاو آلدو لوگو بر عهده دارند. اين استوديو یکی از آخرين محرك‌های نهايی به سمت عصر ديجيتال در دهه‌ی 1990 شناخته است. تأثيرات اولا اولا فراوان و وسيع بوده است و شامل ترسيمات و حروف‌نگاری رابرت كرام، گری پنتر، ليندا بری و نيز بسياری از طراحان ملی و بين‌المللی همانند... > بیشتر

طراحی امروز - 2

اوستن‌گروپه: هرج و مرج گوناگونی

اُلگا سورینا

برای بسياری از بيگانگان، روسيه قلمرو خرس‌های گريزلی، خاويار سياه و بطری‌های نوشیدنی‌هایی است كه در همه‌ی زيرزمين‌ها تا سقف چيده شده‌اند. برخی ديگر آن را قلمرو چايكوفسكی، راخمانينوف، تولستوی، چخوف، كاندينسكی و مالويچ می‌دانند. اين كليشه‌ها ممكن است متفاوت باشند،‌ اما راز گريزناپذير آن كه جزئی از ذات منزوی اين سرزمين دور است، همچنان باقی است. روسيه، سرزمينی واقع ميان شرق و غرب، همواره غير قابل پيش‌بينی، مرموز و غنی است، با روحی رؤيايی و خلاقيتی بديع. در اوايل قرن بيستم، پديده‌ی سنت فرهنگی روسيه در شكل جنبش پيشرو روسی جلوه‌گر شد، مرحله‌ی مهمی در دنيای هنر معاصر كه تا امروز... > بیشتر

روبه‌رو

هارمونی‌های برزیلی؛ گفت‌وگوی مجید عباسی با کیکو فارکاس

مجید عباسی

طراحی گرافیک غربی به‌خاطر پیشینه‌، گستردگی و تمرکزش در دنیای غرب بیشتر از انواع غیر غربی آن شناخته شده است. اقتصاد پویا، تجارت آزاد و فرهنگ متفاوت غرب به رشد و شکوفایی آن کمک فراوانی کرده است. این در حالی است که منابع موجود مانند کتاب‌ها، مجلات و اینترنت امکان جستجو و دسترسی به طراحی گرافیک غربی را بیشتر از انواع دیگر آن به علاقمندان می‌دهند. آنچه که به‌عنوان نمونه‌ی غیر غربی در ذهن ما حضور دارد، طراحی گرافیک صاحب سبک ژاپنی‌ها و لهستانی‌هاست و نه بیشتر، هرچند که در سال‌های اخیر نام‌هایی چون چین و ایران نیز به‌واسطه‌ی مسابقات بین‌المللی و بینال‌ها به آن‌ها اضافه شده‌اند... > بیشتر

مرجع ـ 1

پيش‌درآمد هارمونی؛ نگاهی به آثار كازوماسا ناگای

وانینا پینتر

برخی آثار هنری همانند دوره‌هايی از زندگی، متراكم، پربار و تأثيرگذار هستند و بنابراين، احساس سبكی غيرقابل تصوری از آنها برمی‌خيزد. كازوماسا ناگای در سال 1929 در اوساكا ديده به جهان گشود. پس از جنگ جهانی دوم، الزامات بازسازی و استقلال نياز به خلاقيت داشت. او پس از تحصيل در دانشگاه هنرهای زيبا و موسيقی توكيو، در سال 1960 در راه‌اندازی مركز طراحی نيپون شركت كرد. در طی چند دهه، او به همراه يوساكا كامكورا، شيگئو فوكودا و كنيا هارا فعالانه به گسترش اين مركز پرداخت. كار اين مركز ايجاد ارتباط ميان طراحی و صنعت و نيز بهبود سطح خلاقيت و كيفيت بود. كازوماسا ناگای، در طول رياستش به‌عنوان مدير هنری... > بیشتر

مرجع ـ 2

آندژی کلیموفسکی، شاعر آگاهی و رؤیا

مارسین گیشیسکی

آندژی کلیموفسکی هنرمندی است که به نظر می‌رسد همیشه برخلاف جریان حرکت می‌کند. در دهه‌ی 1970 که روند قالب در طراحی پوستر لهستانی نقاشی ـ تصویرسازیِ نمادین بود، او که در لهستان زندگی می‌کرد، کُلاژ و عکاسی را در طراحی پوسترهایش به‌کار می‌برد. با آغاز عصر دیجیتال موجی از عکس‌های دست‌کاری‌شده توسط کامپیوتر به طراحی گرافیک راه یافت، اما کلیموفسکی همچنان از تصویرهایی که کاملاً دست‌ساز بودند، استفاده می‌کرد. او می‌گوید: «با احتمال فزاینده و تقریباً نامحدودی که وسایل دیجیتال برای دست‌کاری یک تصویر فراهم می‌آورند، من تعمداً تصمیم گرفتم از عکاسی دوری کنم و محدودیت‌های فنون سنتی را برای... > بیشتر

آرشیو

هفته‌ی قایقرانی، سرگذشت رقابت طراحی

یِنس مولر

مسابقه‌ی کرجی‌رانی که با کمتر از 20 شرکت‌کننده در سال 1882 شروع شده بود، طی سالیان گسترش یافت و هم اکنون به بزرگترین مسابقه‌ی قایقرانی دنیا یعنی «کیلر وخه» تبدیل شده است. اولین کیلروخه پس از جنگ جهانی دوم در سال 1948 برگزار شد و بعد شکل جدیدی به‌خود گرفت. پیش‌تر این مسابقه اهمیت فرهنگی و سیاسی ـ اجتماعی داشت و خیلی زود تبدیل به یک واقعه‌ی ورزشی و جشنواره‌ای مردمی شد. طراحی پوسترهای مسابقه در سال‌های 1948 و 1949 توسط نیلس برودرسن، کارمند بخش طراحی شهرداری صورت گرفت. سال‌ها بعد تلاش شد که یک نشان تجاری دائمی برای شهر کیل و هم چنین مسابقه‌ی... > بیشتر

گوناگون

ب ث ج چ ح خ د ذ ز ژ س ش ط ظ ص ض ع غ ق ک ل م ن ه تایپوگرافی

متیو تردیچ

پیشرفت متناوب تکنولوژی و فنون تولید دریچه‌ی جدیدی را برای طراحان معاصر جهت خلق، توزیع و کشف آثار یکدیگر گشوده است. شیوه ها و رسوم به‌کار رفته در مکاشفات تصویری در حیطه‌ی محاوره‌ی اطلاعات و زبان، همانند حرفه‌ی دیزاین، جهت اقتباس و ترکیب تکنولوژی معاصر در حال رشد و نمو هستند. آثار اخیر استودیو فاتوم و سیناپتیک آفیس تحقیقات یگانه‌ای در راستای بررسی روش‌های گوناگون در مصورسازی یک روایت یا اطلاعات با بهره‌گیری از طراحی حروف (تایپوگرافی) هستند. فرانکنفونت اثر بن فرای (استودیو فاتوم) یک روایت تصویری - تایپوگرافی، شکل گرفته از حروف ناقص و فونت‌های موجود در فایل‌های پی‌دی‌اف... > بیشتر

دریک نگاه

مجید کاشانی

1. درباره‌ی ماهیتِ هویت «هویت» یا «کیستی» اساساً واژه‌ای جدید است که قدمتِ همه‌گیر شدن آن به بعد از انقلاب فرانسه می‌رسد. اگرچه حول واژه‌ی هویت؛ تعابیر و معانی مختلفی قرار گرفته‌اند، اما با یک جمع‌بندی مفهومی، می‌توان هویت را در دو قالب «هویت ملی» و «هویت فرهنگی» مورد بررسی قرار داد. هویت ملی بیشتر جنبه‌ی سیاسی‌ـ‌جغرافیایی دارد. مفاهیمی چون «ملت»، «شهروند»، «وطن» و… زاده‌ی همین معنا هستند. در مقابل، هویت فرهنگی اما جنبه‌های دیگری از کیستی یک اجتماع را در معرض دید قرار می‌دهد. اگر چه «مذهب»، «نژاد» و… می‌توانند عللی برای تشکیل یک هویت فرهنگی باشند، اما غالباً... > بیشتر