این مقاله با توجه به ماهیت آرشیوی و ثبت ناشدگی بسیاری از قطعات تاریخی مرتبط با آن، ممکن است در آینده مورد بازبینی و تکمیل قرار گیرد.
تاریخ دیزاین در قرن شمسی حاضر، پیش از شکلگیری حرفهای صنعتی با این عنوان، توسط نقاشانی مستعد که توانایی ایجاد فضاها و استفاده از تکنیکهای مختلف را داشتند، تحت عنوان نقاشی تبلیغاتی شکل گرفت. این فضا در زمان شکلگیری (دهههای اول و دوم قرن ۱۳۰۰)، با توجه به شرایط اجتماعی و فرهنگی ایران، فضایی به شدت مردانه بود. سوای بسیاری خوشنویس، تابلوساز و کتابآرا که نامی از آنها باقی نمانده، میتوان از برادران سروری و فردریک تالبرگ به عنوان اولین «دیزاینر»های حرفهای ایران نام برد.
در دههی ۱۳۴۰، با افزایش میزان شهرنشینی، رشد نسبی طبقهی متوسط و افزایش سطح تحصیلات و همچنین ظهور فناوریهای تازه در زمینهی چاپ و سینما و تلویزیون، نیاز به تکنسینها و طراحان رو به افزایش گذاشت. تاسیس سازمانهایی چون رادیو و تلویزیون ملی ایران و سازمانهای وابستهاش مانند سازمان جشن هنر شیراز، مجلهی تماشا، جشن طوس و ...، کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان، بنگاههای انتشاراتی فعال مانند امیرکبیر و فرانکلین، همگی فرصت حرفهای مناسبی برای طراحان ایجاد کردند. در این دوره است که با نسل تازهای از زنان طراح روبرو هستیم که به فضای جدی و حرفهای وارد میشوند اما هیچ یک از ایشان و همچنین زنان طراح نسلهای بعدتر نیز، بر خلاف زنان نقاش یا مجسمهساز، بدنهی کاری منسجم و مستحکمی از خود باقی نگذاشتند؛ در نیمهراه فعالیت حرفهای، کارشان را رها کردند، در جایگاههای میانی و اجرای مراحل طراحی مانند صفحهآرایی و این بیتوین باقی ماندند یا به رشتههای دیگر هنرهای پلاستیک روی آوردند.
بیشتر >